ZFŚS a Covid-19
W związku z panującą na terenie kraju pandemią Covid-19, wpływającą negatywnie na wszystkie najważniejsze aspekty prowadzonej działalności, warto wskazać na możliwości podjęcia przez pracodawcę określonych działań w obszarze ZFŚS.
Pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą nie tworzyć zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (Fundusz), o ile w regulaminie wynagradzania lub w układzie zbiorowym pracy (jeśli pracodawca jest nim objęty) będzie zapis, że Fundusz nie zostanie utworzony. Pracodawcy ci mogą podjąć decyzję o rezygnacji z tworzenia Funduszu w ciągu całego roku, np. na początku czy w trakcie roku kalendarzowego. Decyzja o rezygnacji z tworzenia Funduszu wymaga wprowadzenia stosownego zapisu w regulaminie wynagradzania i uzgodnienia go z przedstawicielem pracowników reprezentującym ich interesy. Konsekwencją rezygnacji z tworzenia Funduszu jest prawo do nienaliczania odpisu i nieodprowadzania środków na rachunek Funduszu. Rezygnacja taka wywiera skutki tylko na przyszłość, tak więc nie wpływa na status środków już zgromadzonych na rachunku Funduszu. Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, dopuszczając możliwość zrezygnowania w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie wynagradzania z tworzenia Funduszu, nie daje podstaw do innego przeznaczenia środków naliczonych zgodnie z przepisami Ustawy niż na zdefiniowaną w ustawie działalność socjalną. Środki zgromadzone przez pracodawcę przed rezygnacją nie stają się majątkiem zakładu i nie mogą zostać przeznaczone na jego bieżącą działalność. Środki, które już zostały przelane na rachunek Funduszu powinny zostać przekazane na rachunek Funduszu i wydatkowane na cele socjalne (por. Martuszewicz Anna, Piecyk Katarzyna, Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Komentarz, Opublikowano WKP 2011, Tomaszewska Barbara, Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Komentarz, Opublikowano: LexisNexis 2013).
Decyzja o rezygnacji z tworzenia Funduszu może wskazywać konkretny rok lub lata, w których Fundusz nie będzie tworzony. W przypadku zaś, gdy w regulaminie lub w układzie zbiorowym pracy nie zostanie określone, w którym roku Fundusz nie jest tworzony, należy założyć, że decyzja jest bezterminowa.
W przypadku podjęcia decyzji o reaktywacji Funduszu, należy tego dokonać w drodze zmian regulaminu wynagradzania.