Tarcza 4.0 ? projektowane zmiany
Tzw. tarcza 4.0 w zeszłym tygodniu została uchwalona przez Sejm i obecnie trafiła do Senatu, który powinien ją rozpatrzyć na najbliższym posiedzeniu 17 i 18 czerwca 2020 r. Już teraz przedstawiamy najważniejsze zmiany w niej zawarte. Należy jednak pamiętać, że Senat może wprowadzić do ustawy pewne zmiany.
Praca zdalna ? tarcza 4.0 doprecyzowuje kwestie związane z wyposażeniem pracownika, ewidencją godzin czy możliwością odwołania pracy zdalnej przez pracodawcę. Nowelizacja zakłada, że praca zdalna może być powierzona, jeśli pracownik ma możliwości techniczne i lokalowe. Środki pracy i materiały oraz obsługę logistyczną zapewnia pracodawca.
Dofinansowanie z FGŚP ? proponowane są tu zmiany dwutorowe. Po pierwsze, rozszerzony ma zostać krąg podmiotów uprawnionych do uzyskania dofinansowania. Do tej pory byli to niemal wyłącznie przedsiębiorcy, po zmianach dofinansowanie będą mogli uzyskać także pracodawcy niebędący przedsiębiorcami. Jednocześnie wprowadzono dla nich inną przesłankę uzyskania dofinansowania ? istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń. Po drugie, ustawodawca chce przewidzieć inną ścieżkę uzyskania dofinansowania, w której nie będzie konieczne zawieranie porozumienia ze związkami zawodowymi.
?Przymusowe? wysłanie pracownika na urlop ? nowy art. 15gc ma zezwalać wprost pracodawcy na wysłanie pracownika na zaległy urlop wypoczynkowy w wymiarze do 30 dni, nawet bez zgody pracownika i poza planem urlopów. Może być to jedynie urlop zaległy. Termin urlopu wskazuje pracodawca. Wprowadzenie tego przepisu w tarczy 4.0 może wywołać wątpliwości, ponieważ już teraz ? na podstawie utrwalonego orzecznictwa ? przyjmuje się, że pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop we wskazanym przez siebie terminie (na co zwracaliśmy uwagę już w jednym z wcześniejszych wpisów).
Ograniczenie wysokości odpraw i odszkodowań ? planowane jest ograniczenie wysokości odpraw wypłacanych pracownikowi przez pracodawcę w związku z rozwiązaniem stosunku pracy do 10-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (26 000 złotych). Dotyczy to wszelkich świadczeń pieniężnych wypłacanych pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę (chodzi głównie o odprawy z tytułu zwolnień grupowych i odprawy emerytalne).
Zmiany dotyczące Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych – pracodawca, na czas trwania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego, może zawiesić (1) tworzenie lub funkcjonowanie ZFŚS, (2) dokonywanie odpisu podstawowego do ZFŚS oraz (3) wypłatę świadczeń urlopowych z ustawy o ZFŚS. Konieczne jest tu zawarcie porozumienia ze związkami zawodowymi (art. 15ge ust. 1 i 2).
Umowy o zakazie konkurencji ? w okresie obowiązywania stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego możliwe ma być wypowiedzenie umowy o zakazie konkurencji z zachowaniem terminu 7 dni przez podmiot, na rzecz którego ustanowiono zakaz, a więc pracodawcę, zleceniodawcę itp.
Zmiany w zakresie świadczenia postojowego ? planowane jest m.in. rozszerzenie kręgu podmiotów uprawnionych do jego otrzymania, dodając osoby wykonujące umowę agencyjną (nowy art. 15zq ust. 1). Dla osób prowadzących działalność gospodarczą dodano nową przesłankę uzyskania świadczenia, jednakże zmiany w tym zakresie czynią przepisy niezrozumiałymi i w tym zakresie należy się spodziewać, że Senat wprowadzi zmiany.
Zmiana właściwości Powiatowych Urzędów Pracy dla wniosków o dofinansowanie z art. 15zzb-15zzd ? w tarczy 4.0 dokonano zmiany właściwości powiatowych urzędów pracy dla wniosków o dofinansowania i mikropożyczki. Do tej pory był to PUP właściwy ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, po wejściu w życie tarczy 4.0 ma być to PUP właściwy ze względu na siedzibę przedsiębiorcy.
Dodatkowy zasiłek opiekuńczy ? jest to bodaj najbardziej oczekiwana i istotna zmiana. Zgodnie z zapowiedziami, przywrócony został, z mocą wsteczną od dnia 25 maja 2020 r., dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla rodziców dzieci do lat 8.
Planowanymi zmianami zainteresować powinni się przede wszystkim pracodawcy chętnie korzystający w ostatnich miesiącach z pracy zdalnej, do której skierowali pracowników. Wprowadzane zasady pracy zdalnej z dużym prawdopodobieństwem będą powodować wątpliwości w procesie ich stosowania. Zmiany przewidziane w tarczy 4.0 są potrzebne, ale wprowadzane dość późno. Przepisy wejdą bowiem w życie w momencie, gdy większość ograniczeń epidemiologicznych będzie już zniesiona.