Tarcza 4.0 – podsumowanie zmian w zakresie dofinansowań do wynagrodzeń pracowniczych
Tarcza 4.0 weszła w życie 24 czerwca i tego dnia informowaliśmy o zawartych w niej zmianach dotyczących prawa pracy. Zgodnie z zapowiedzią, dziś omawiamy zmiany dotyczące dofinansowań do wynagrodzeń pracowników.
Zarówno prawnicy, jak i przedsiębiorcy, zwracali uwagę, że zakres podmiotów uprawnionych do dofinansowania ?tarczowego? jest zbyt wąski. W tarczy 4.0 postulaty te uwzględniono. Z tym wiąże się opisana przez nas wcześniej nowa przesłanka otrzymania dofinansowania ? obok spadku obrotów ustawodawca zdefiniował teraz istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń. Jest on rozumiany jako wzrost ilorazu kosztów wynagrodzeń pracowniczych, włącznie ze składkami na ubezpieczenie społeczne pokrywanymi przez pracodawcę, i przychodów ze sprzedaży towarów i usług, nie mniej niż o 5%. Porównanie następuje miesiąc do miesiąca, przy czym wzrost obciążenia musi wystąpić po 1 marca 2020 r. W przypadku wystąpienia tej przesłanki także konieczne jest zawarcie porozumienia ze związkami zawodowymi i objęcie pracowników przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy. Co istotne, opisane tu dofinansowanie dotyczy jedynie pracowników (nie obejmuje zleceniobiorców itp.).
Jednocześnie stworzono nową ścieżką dla uzyskania dofinansowania. Pozwala ona na uzyskanie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników (także zleceniobiorców) nieobjętych przestojem w rozumieniu Kodeksu pracy, przestojem ekonomicznym w następstwie wystąpienia COVID-19 albo obniżonym wymiarem czasu pracy w następstwie wystąpienia COVID-9, u których wystąpił spadek obrotów. Zakres dofinansowania jest taki sam jak w przypadku art. 15g. Obejmuje ono nie tylko wynagrodzenia pracowników (również zleceniobiorców itp.), ale także finansowane przez pracodawcę składki na ubezpieczenie społeczne od tych wynagrodzeń. Wysokość dofinansowania wynagrodzenia to maksymalnie połowa jego wysokości i nie więcej niż 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez Prezesa GUS na podstawie przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązującego na dzień złożenia wniosku (tj. obecnie nie więcej niż 2133 zł). Dofinansowanie nie przysługuje do wynagrodzeń pracowników, których wynagrodzenie było wyższe niż 15 994,41 zł (różnica tej kwoty względem art. 15g wynika z tego, że bierzemy pod uwagę przeciętne wynagrodzenie pracownicze za I kwartał 2020 r., a nie, jak wcześniej, za IV kwartał 2019 r.). Dofinansowanie przysługuje przez okres 3 miesięcy, a pierwszym miesiącem, w którym będzie można złożyć wniosek o dofinansowanie będzie czerwiec. W czasie korzystania z dofinansowania pracownik nim objęty nie może zostać zwolniony. Procedura uzyskiwania dofinansowania jest taka sama, jak dotychczas, a więc podstawą jego uzyskania jest umowa zawarta z marszałkiem województwa na wniosek przedsiębiorcy złożony do wojewódzkiego urzędu pracy. Dofinansowanie to przysługuje jedynie w zakresie, w jaki przedsiębiorca nie uzyskał dofinansowania z innych źródeł. Choć nie wynika to wprost z uzasadnienia ustawy, przepis ten należy rozumieć jako ?dedykowany? podmiotom, którym nie udało się zawrzeć porozumienia ze związkami zawodowymi w sprawie obniżenia wymiaru czasu pracy lub wprowadzenia przestoju ekonomicznego.
Przy okazji zmian, dokonano też modyfikacji właściwości PUP dla wniosków o dofinansowanie przyznawane przez starostę oraz o tzw. mikropożyczkę. Do tej pory był to PUP właściwy ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, obecnie jest to PUP właściwy ze względu na siedzibę przedsiębiorcy.
Wskazana wyżej przesłanka istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń ma zastosowanie szersze i dotyczy także możliwości wprowadzenia równoważnego systemu czasu pracy z okresem rozliczeniowym do 12 miesięcy, ograniczenia dobowego i tygodniowego odpoczynku pracowników oraz zawarcia porozumienia o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia niż wynikające z umów o pracę. Do tej pory wprowadzenie tych rozwiązań było warunkowane jedynie wystąpieniem spadku obrotów.
Zmiany w zakresie dofinansowań do wynagrodzeń były potrzebne i pozytywnie należy ocenić stworzenie możliwości uzyskania dofinansowania przez przedsiębiorców, którym nie udało się zawrzeć porozumienia ze związkami zawodowymi. Zmianą idącą w dobrym kierunku jest również wprowadzenie przesłanki wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń, pozwalającej na ubieganie się o dofinansowanie czy wprowadzenie zmian w wewnątrzzakładowych stosunkach prawa pracy.