Art. 63(1) k.p.c. a uprawnienia inspektora pracy

Czy inspektorowi pracy na podstawie art. 63¹ k.p.c. przysługuje uprawnienie do wytoczenia na rzecz pracownika powództwa obejmującego żądanie ustalenia treści stosunku pracy lub sposobu ustania stosunku pracy?

Na powyższe pytanie udzielił odpowiedzi Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 24 września 2020 r., sygn. akt III PZP 1/20, uznając, że takie uprawnienie inspektorowi pracy nie przysługuje.

Na podstawie art. 63¹ k.p.c, w sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy, inspektorzy pracy są uprawnieni do:

wytoczenia powództwa na rzecz obywateli;
wstępowania do postępowania w każdym stadium postępowania, za zgodą powoda.

Słusznie zatem Sąd Najwyższy uznał, iż w katalogu tym nie mieści się ustalenie treści stosunku pracy lub sposobu jego zakończenia. Występowanie przez inspektora pracy z powództwem o ustalenie treści stosunku pracy lub sposobu jego ustania nie mieści się w katalogu uprawnień wynikających z przepisów prawa. Nieuprawnione jest traktowanie przepisu rozszerzająco i przypisywanie inspektorowi pracy uprawnień, które nie zostały wprost wyrażone w treści przepisu. Jest to również uzasadnione ze względu na fakt, że w postępowaniu o ustalenie stosunku pracy, Sąd bada jedynie, czy istnieją przesłanki z art. 22 § 1 k.p., charakterystyczne dla stosunku pracy, nie odnosząc się szerzej do treści stosunku pracy.

Przyznanie inspektorom pracy uprawnienia do wnoszenia powództwa o ustalenie treści stosunku pracy lub sposobu ustania stosunku pracy wymagałoby zmian legislacyjnych i wprowadzenia tego uprawnienia do przepisów k.p.c.